----- Forwarded Message -----
From: "'nguoiphuongnam' nguoiphuongnam@iinet.net.au [chinhnghia]" <chinhnghia@yahoogroups.com>
To: nguoiphuongnam <nguoiphuongnam@iinet.net.au>
Sent: Saturday, April 4, 2015 8:16 PM
Subject: (CHÍNH NGHĨA): FW: : FW: Ở nơi sâu nhất địa cầu
From: "'nguoiphuongnam' nguoiphuongnam@iinet.net.au [chinhnghia]" <chinhnghia@yahoogroups.com>
To: nguoiphuongnam <nguoiphuongnam@iinet.net.au>
Sent: Saturday, April 4, 2015 8:16 PM
Subject: (CHÍNH NGHĨA): FW: : FW: Ở nơi sâu nhất địa cầu
Bài chuyển. Tùy nghi
From: khai tran
----- Forwarded Message -----From: Thanh Nguyen
Sent: Saturday, April 4, 2015 5:48 PM
Subject: Fw: Fwd: FW: Ở nơi sâu nhất địa cầu
Sent: Saturday, April 4, 2015 5:48 PM
Subject: Fw: Fwd: FW: Ở nơi sâu nhất địa cầu
Xin moi xem cong trinh Chua lam o do sau day bien.
Van
co sinh vat song hoan toan trong bong toi.Voi moi truong (lanh -1C/ap
xuat 1 ngan lan tren mat dat )cac sinh vat van song duoc).
That khong the tuong tuong noi!!!
sâu nhất địa cầu
Vào
ngày 26/3 năm 2012, đạo diễn Hollywood James Cameron cúi khom người
trong một khoang tàu ngầm chật hẹp ở ngoài khơi Thái Bình Dương. Trong
khoảng thời gian hai tiếng rưỡi, Cameron đã điều khiển con tàu Deepsea
Challenger xuống độ sâu 10.898 mét và thiết lập một kỷ lục thế giới
mới về lặn một mình. Ông đã lặn đến nơi sâu nhất của đại dương: Rãnh
Mariana.
Nỗ lực mới nhất
James Cameron
Cameron
chỉ là người thứ ba chiêm ngưỡng quang cảnh hoang vu như trên Mặt
Trăng ở đáy rãnh. May mắn cho chúng ta là ông đã đem theo máy quay ba
chiều. Những thước phim ông quay lại cho thấy những sinh vật biển đáng
kinh ngạc từ dưới biển cho đến tận đáy rãnh. Những hình ảnh này đã được
các nhà khoa học trên khắp thế giới nghiên cứu kỹ để tìm hiểu xem phải
làm sao sống được ở dưới đáy biển sâu.
Đây
là nỗ lực mới nhất của con người trong hành trình 200 năm khám phá nơi
sâu nhất dưới đáy biển – nơi cuối cùng trên Trái Đất mà chúng ta chưa
biết được.
Ở
dưới đáy rãnh sâu như Rãnh Mariana, nước biển lạnh giá, không có ánh
sáng còn áp lực có thể nghiền nát mọi thứ. Ấy vậy mà, sự sống vẫn có
thể tồn tại được và chúng ta chỉ mới bắt đầu hiểu được tại sao.
Cho
đến cuối thế kỷ 19 thì nhân loại vẫn còn biết rất ít về đại dương. Dân
gian và thần thoại sáng tạo ra hình ảnh những con quái vật biển khủng
khiếp còn nhà văn khoa học viễn tưởng Jules Verne của Pháp đã tưởng
tượng rằng ở giữa lòng đại dương có ‘sự sống khổng lồ từ thời đại khác’.
Nhưng đa số các nhà khoa học cho rằng bóng tối và sự lạnh lẽo khiến đáy
biển là nơi không thể sống được.
Vào
thời đại Victoria ở nước Anh, nhà khoa học Edward Forbes đã nạo vét
biển Aegae và phát hiện ra rằng càng xuống sâu thì càng có ít sinh
vật. Ông đã đi đến kết luận rằng không có sự sống bên ngoài độ sâu
550 mét.
HMS Challenger
Trong
những năm từ 1872 cho đến 1876, tàu HMS Challenger đã đi một hành
trình dài 127.653km để ghi chép lại các sinh vật ở tất cả các vùng biển
và đại dương trên thế giới. Tổng cộng đã có 4.700 sinh vật mới được
phát hiện, trong số đó có những sinh vật sống dưới đáy lần đầu tiên
được biết đến.
Chuyến
thám hiểm này cũng đã phát hiện được điểm sâu nhất của đại dương. Nằm ở
phía Nam Nhật Bản, có một rãnh nứt hình lưỡi liềm được gọi là Rãnh
Mariana và ở đầu phía nam của rãnh, đáy biển dưới như biến mất. Vào năm
1875, các nhà khoa học trên tàu HMS Challenger đã ghi nhận độ sâu
8.184 mét. Giờ đây chúng ta biết nó có độ sâu ít nhất là 10.916 mét. Hố
lõm gần như không có đáy này được đặt tên là Challenger Deep, tức đặt
tên theo tên con tàu.
Gần
một thế kỷ sau, con người đã đến đáy của khe Challenger Deep. Vào ngày
23/1 năm 1960, nhà hải dương học Jacques Piccard và Đại úy Don Walsh
của Hải quân Mỹ đã lái chiếc tàu ngầm có tên Trieste đi thám hiểm đáy
đại dương.
Hành
trình này mất 4 giờ 47 phút. Khi họ đến được đáy, họ đã không thể chụp
được tấm ảnh nào do bùn bị khuấy lên và che khuất. Dù sao đi nữa thì
cuộc tranh cãi về việc có sự sống dưới đáy biển hay không đã được giải
quyết. Đèn pha của tàu Trieste đã phát hiện một sinh vật mà Piccard
cho là cá bẹt nhưng giờ đây đã được xác định là một loài dưa chuột
biển.
Có nhiều sự sống
Giờ
đây, mọi người đều biết rằng đáy biển dường như có rất nhiều sự sống.
Hồi cuối năm 2014, ông Jeffrey Drazen tại Đại học Hawaii ở Honolulu
đã dẫn đầu một cuộc thám hiểm đến Rãnh Mariana. Nhóm của ông đã sử
dụng năm thiết bị di chuyển điều khiển từ xa để khám phá phần sâu nhất
của rãnh cũng như dọc theo vách rãnh. Ông đã rất ngạc nhiên khi thấy sự
phong phú và đa dạng của sự sống dọc theo vách rãnh.
Thách
thức đầu tiên đối với các sinh vật khi chúng sống ở đáy biển là bóng
tối hoàn toàn. Một số loài có đôi mắt khổng lồ để bắt được những tia
sáng dù là mờ nhất. Một số khác đã từ bỏ chức năng của thị giác và dựa
vào xúc giác cũng như sự rung động để cảm nhận con mồi. Có những loài
có khả năng tự phát sáng nhờ một quá trình gọi là phát sáng sinh học.
Ánh sáng này có thể dùng để thu hút con mồi hay bạn tình.
Bóng
tối cũng gây ra một vấn đề nữa. Không có ánh sáng mặt trời cũng đồng
nghĩa với việc không có tảo hay cây cỏ nào để cung cấp cho chuỗi thức
ăn. Do đó, thức ăn dưới đáy biển rất hiếm hoi. Các sinh vật dưới đáy
phải dựa vào xác phân hủy của các sinh vật khác từ phía tầng nước trên
chìm xuống sau khi chết. Nguồn xác phân hủy dồi dào có lẽ là lý do tạo
ra hệ sinh thái phong phú mà Drazen tìm thấy ở Rãnh Mariana.
Đôi
khi xác một con cá voi là một đại tiệc cho các sinh vật dưới đáy.
Có loài cá làm hang phía trong xác và ăn từ trong ra ngoài trong khi
loài sâu ăn xương thì tiêu thụ phần xương. Ngoài ra cũng có các loài săn
mồi nhưng loài bọt biển bóng bàn (ping-pong tree sponge) sử dụng những
chiếc xiên nhọn để đâm xuyên con mồi.
Môi trường chết chóc
Tuy
nhiên, chính đặc điểm vật lý dưới đáy biển khiến nó trở thành môi
trường chết chóc. Nhiệt độ lạnh giá trong khoảng -1 cho đến 4 độ C ở
hầu hết các nơi. Đáng sợ hơn nữa, áp lực lên đến tám tấn mỗi inch – tức
là nhiều hơn mức sức ép bình thường ở trên mặt biển một ngàn lần.
Sự
kết hợp giữa giá lạnh và áp lực đã có những tác động lạ lùng lên cơ
thể các sinh vật. Tất cả tế bào ở động vật đều được bao quanh bởi
một lớp màng bằng chất béo. Lớp màng này phải ở dạng lỏng để truyền tín
hiệu thần kinh và giúp cho quá trình trao đổi chất bên trong và bên
ngoài tế bào. Điều kiện dưới đáy biển sẽ làm cho lớp màng này cô đặc
lại. Do đó, các động vật dưới đáy phải điều chỉnh lớp màng này sao cho
chúng luôn ở dạng lỏng. Chúng làm điều này bằng cách tích trữ nhiều mỡ
không bão hòa – một nhóm các hóa chất trong đó có dầu thực vật – trong
lớp màng này.
Mà
không chỉ lớp màng tế bào. Áp lực cũng tác động làm tê liệt các
protein, tức các phân tử lớn chịu trách nhiệm phần lớn các hoạt động
bên trong tế bào, chẳng hạn như chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Để
có thể hoạt động được, các protein phải được tự do thay dổi hình dạng
và kích thước nhưng điều này rất khó thực hiện trong môi trường có áp
lực cao.
Chuyến
đi của đạo diễn James Cameron đã phát hiện được rất nhiều sinh vật
dưới đáy biển. Đối với đa số chúng ta thì những sinh vật này hoàn toàn
khác thường.
Những sinh vật lạ lùng
Máy
quay của tàu ngầm đã ghi hình lại được những động vật trôi nổi như
loài giáp xác chân hai loại có hình dạng giống như loài tôm. Mặc dù đa
phần các loài sinh vật trôi nổi trên đại dương chỉ dài khoảng 3cm nhưng
những loài tìm thấy ở khe Challenger Deep lại dài đến hơn một foot.
Loài
sinh vật xuất hiện nhiều nhất trong đoạn phim được Cameron quay lại
là loài trùng lỗ, tức là những sinh vật đơn bào khổng lồ. Chúng sinh
sống ở những ở lớp đất dưới đáy biển trên khắp thế giới, bao gồm ở những
nơi môi trường vô cùng khắc nghiệt.
Đoạn
băng này cũng cho thấy các sinh vật giống như một loạt những vật
hình que chôn vùi trong cát. Nhưng các nhà khoa học đã nhanh chóng nhận
ra chúng là dưa chuột biển: một loài giống như sâu với cơ thể dai và
chùm xúc tu gần miệng.
Nhưng
cho dù có phát hiện nào đi nữa thì phát hiện mang tính đột phá nhất
về sự sống dưới đáy đại dương có lẽ những sinh vật mà chúng ta không
nhìn thấy được thậm chí với cả máy quay có độ phân giải cao của James
Cameron: vi khuẩn.
Phân
tích cấu trúc gien của vi khuẩn cho thấy chúng có thể sinh tồn bằng
cách tiêu thụ các khí như methane và hydrogen vốn thoát ra từ đáy biển
khi các mảng kiến tạo địa chất ở cả hai phía của rãnh Mariana cọ xát vào
nhau. Môi trường dưới đáy biển sâu như thế là một trong những nơi được
cho là khởi thủy sự sống trên Trái đất. Do đó, các vi khuẩn ở rãnh
Mariana sẽ giúp chúng ta hiểu được sự sống bắt đầu như thế nào.
Jasmin Fox-Skelly
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét